Καταπολέμηση  του Δάκου και Αειφορία

Του Γεωργίου Α. Δαουτοπούλου, Καθηγητή Γεωπονίας ΑΠΘ, www.daoutop.gr

Ετοιμαζόμαστε για μια ακόμη χρονιά να συνεχίσουμε το αναποτελεσματικό πρόγραμμα της δακοκτονίας που ξεκίνησε το 1953 χωρίς να εξετάζουμε εναλλακτικές μεθόδους καταπολέμησης. Χρόνια τώρα ο συντάκτης του άρθρου και δεκάδες άλλες συνάδελφοι αρθρογραφούσαμε για την εγκληματική πρακτική των αεροψεκασμών. Αφού δαπανήθηκαν εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ και χειριστές έχασαν τη ζωή τους, εδέησε το Υπουργείο να αντικαταστήσει το πρόγραμμα με το σημερινό που ονομάζεται «δολωματικοί ψεκασμοί από εδάφους».

Ένας σώφρων διαχειριστής του προγράμματος, θα ανέθετε κάθε χρόνο ή ελλείψει πόρων, κάθε δύο ή περισσότερα χρόνια, σε έναν ανεξάρτητο φορέα να εκτιμήσει την αποτελεσματικότητα του προγράμματος. Τι κάνουμε εμείς; Ο κοινός αλλά σοφός λαός το λέει: «Γιάννης κερνά και Γιάννης πίνει». Αυτοί που οργανώνουν τον ψεκασμό αυτοί εκτιμούν και την αποτελεσματικότητά του!

Το αποτέλεσμα; Ελλιπής αποτελεσματικότητα που μεταφράζεται κάθε χρόνο σε ζημιά δεκάδων εκατομμυρίων από την ποιοτική υποβάθμιση του παραγόμενου ελαιολάδου.

Ταυτόχρονα έχουμε και πάλι διασπορά χημικών ουσιών στο περιβάλλον που δεν αμβλύνει η χρήση διαφορετικών δραστικών ουσιών. Ταυτόχρονα δεν καλύπτεται ο Νοέμβρης μήνας με αποτέλεσμα να έχουμε εκτεταμένες προσβολές κατά το μήνα αυτό.

Το Υπουργείο αρνείται πεισματικά να εξετάσει, σε ένα νησί για παράδειγμα, τη χρήση Παγίδων για την καταπολέμηση του Δάκου που είναι μάλιστα και Ελληνική επινόηση και φαίνεται να υπερτερεί σημαντικά της σημερινής μεθόδου καταπολέμησης γιατί:

·         Δεν διασπείρει χημικές ουσίες στο περιβάλλον,

·         Δεν οδηγεί σε αύξηση της ανθεκτικότητας του εντόμου,

·         Ευνοεί την ανάπτυξη των πληθυσμών των ωφελίμων εντόμων,

·         Καλύπτει ακόμη και το μήνα Νοέμβριο,

·         Είναι πιο αποτελεσματική μέθοδος προστασίας, και

·         Έχει μικρότερο κόστος

Αναζητούνται στελέχη του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης με κοινή λογική και πατριωτική ευαισθησία για να υιοθετήσουν τα αυτονόητα. 

Ο Ζεόλιθος στην Κτηνοτροφία και στις Μεγάλες Καλλιέργειες 

Του Γεωργίου Α. Δαουτοπούλου, Καθηγητή Γεωπονίας ΑΠΘ, www.daoutop.gr

Την Παρασκευή 1 Απριλίου 2016 (δεν είναι πρωταπριλιάτικο) θα έχω την ευκαιρία να μιλήσω για το Ζεόλιθο σε μια συγκέντρωση γεωργών και κτηνοτρόφων από τον Κάμπο της Θεσσαλονίκης και τη γύρω περιοχή στα Κουφάλια της Θεσσαλονίκης. H ομιλία θα γίνει στις 6:30 στο καφέ Mauve, στα Κουφάλια Θεσσαλονίκης, Εθνικής Αντίστασης 123, τηλ . 6984266580.

Σε μια εποχή που τα εισοδήματα από τη γεωργία συρρικνώνονται ενώ αυξάνονται οι επιβαρύνσεις, κύριο μέλημα των παραγωγών πρέπει να είναι η αναζήτηση πρακτικών που οδηγούν σε μείωση του κόστους παραγωγής και μάλιστα μακροχρόνια.  Όσοι βρίσκεστε σε κοντινή απόσταση από τα Κουφάλια όπου θα γίνει η ομιλία, δεν ανήκετε στους ξερόλες, αλλά σε αυτούς που ψάχνονται, είστε ευπρόσδεκτοι να την παρακολουθήσετε και να θέσετε ερωτήσεις.

Την ομιλία διοργανώνουν δύο νέα παιδιά, ο Βασίλης και η Βάγια Πολυχρονίδη που διατηρούν κατάστημα εμπορίας εκλεκτού ζεόλιθου στα Κουφάλια της Θεσσαλονίκης. Για περισσότερες πληροφορίες παρακαλώ επικοινωνήστε με την κ. Βάγια στο τηλ. 69 84 26 65 80

Θα χαρώ να σας συναντήσω και να ανταλλάξουμε απόψεις για τη γεωργία και τις προοπτικές της σε αυτή τη δύσκολη περίοδο που πορευόμαστε. 

Βίοι Παράλληλοι 

Του Γεωργίου Α. Δαουτοπούλου, Καθηγητή Γεωπονίας ΑΠΘ, www.daoutop.gr 

Ο συνάδελφος Γεωπόνος, εδώ και λίγα χρόνια στη σύνταξη, την πετσοκομμένη, συνεχίζει το έργο της προσφοράς στο κοινωνικό σύνολο. Ανταποκρίνεται στις προσκλήσεις για ομιλίες σε κάθε γωνιά της χώρας, χωρίς καμιά απολύτως αμοιβή. Διατηρεί γραφείο και ιστοσελίδα στο διαδίκτυο με δικές του δαπάνες και απαντά σε τηλέφωνα παρέχοντας οδηγίες και συμβουλές. Το χειρότερο, χρηματοδοτεί από τη σύνταξη πειράματα που κάνει για να επιβεβαιώσει την πρακτική αξία νέων πρακτικών και εφοδίων στο αγρόκτημά του πριν αυτές τις γνώσεις τις θέσει στην υπηρεσία του κοινωνικού συνόλου.

Του τηλεφώνησα εχθές για να τον καλέσω να πάμε σε κάποιο θέατρο. Με ευχαρίστησε για την πρόσκληση, αλλά μου θύμισε ότι έχει να κάνει ραντίσματα όλη την εβδομάδα, παρόλο που η μέση του άρχισε να παραπονιέται. Γιατί δεν πήρες κάποιον να σε βοηθήσει; Τον ρώτησα, για να πάρω την απάντηση: «ξόδεψα πολλά αυτό το μήνα και πρέπει να κάνω οικονομία!»

Τα γράφω αυτά με αφορμή τα όσα διάβασα σε μπλογκ του διαδικτύου για τα προνόμια που απολαμβάνουν όσοι χρημάτισαν Πρόεδροι της Βουλής .  Ακόμη και αυτός ο υπερπατριώτης Πρόεδρος της Βουλής με θητεία 24 ωρών που όμως ήταν αρκετή για να διορίσει την κόρη του Μαργαρίτα στη Βουλή! (ΦΕΚ 344/23-7-2012). Το δικαιούταν, ήταν νομότυπο, εξήγησε με περισσό θράσος, όταν ρωτήθηκε.

Να σας θυμίσουμε τους σιτιζόμενους στο Πρυτανείο: Απόστολος Κακλαμάνης και Βύρων Πολύδωρας που είναι και βουλευτές και τους μάλλον τερματίσαντες την πολιτική τους σταδιοδρομία: Φίλιππο Πετσάλνικο, Δημήτρη Σιούφα (διόρισε την κόρη του) και Άννα Ψαρούδα-Μπενάκη (διόρισε την ανεψιά της). Να μη λησμονήσουμε να μνημονεύσουμε τη φιλόδοξη, αλάνθαστη και κάτοχο της απόλυτης αλήθειας, αλλά μη εκλεγείσα, πρόσφατη Πρόεδρο της Βουλής, την κ. Ζωή Κωνταντοπούλου.

Τα προνόμια ψαλιδίστηκαν με απόφαση της Βουλής, μετά από εισήγηση του σημερινού Προέδρου της κ. Νίκου Βούτση, αλλά εξακολουθούν να είναι προκλητικά, όπως:

• Γραφείο σε κτίριο εκτός της Βουλής,
• Μέχρι 3 μετακλητούς υπαλλήλους που περιορίζονται σε 1 μετά την πάροδο 2 βουλευτικών περιόδων,
• Προσωπική ασφάλεια που μειώνεται από 6 σε 4 αστυνομικούς της Βουλής, και
• βάσει εθιμικού δικαίου παίρνουν ως δώρο ένα πολυτελές αυτοκίνητο.

Αναρωτιέμαι, τι προσέφεραν στη ρημαγμένη αυτή χώρα την τελευταία χρονιά αυτοί οι τιμημένοι δημόσιοι άνδρες για τα πρόσθετα προνόμια που απολαμβάνουν. Δεν επιβάλλεται μια δημόσια λογοδοσία;. Για όσους λατρεύουν τους αριθμούς, η ετήσια επιβάρυνση του Προϋπολογισμού της Βουλής, χωρίς να υπολογίζονται τα έξοδα γραφείου, εκτιμάται σε 150.000 ευρώ. 

Ο Ζεόλιθος στη Δενδροκομία 

Του Γεωργίου Α. Δαουτοπούλου, Καθηγητή Γεωπονίας ΑΠΘ, www.daoutop.gr 

Το Σαββάτο 27 Μαρτίου 2016 θα έχω την ευκαιρία να μιλήσω για το Ζεόλιθο σε μια συγκέντρωση παραγωγών οπωροφόρων από την περιοχή της Άρνισσας.  Σε μια εποχή που τα εισοδήματα από τη γεωργία συρρικνώνονται ενώ αυξάνονται οι επιβαρύνσεις, κύριο μέλημα των παραγωγών πρέπει να είναι η αναζήτηση πρακτικών που οδηγούν σε μείωση του κόστους παραγωγής και μάλιστα μακροχρόνια.  Όσοι βρίσκεστε σε κοντινή απόσταση από τη Ζέρβη, όπου θα γίνει η ομιλία, είστε ευπρόσδεκτοι να την παρακολουθήσετε και να θέσετε ερωτήσεις.

Την ομιλία διοργανώνουν δύο νέα παιδιά, ο Βασίλης και η Βάγια Πολυχρονίδη που διατηρούν κατάστημα εμπορίας εκλεκτού ζεόλιθου στα Κουφάλια της Θεσσαλονίκης. Για περισσότερες πληροφορίες παρακαλώ επικοινωνήστε με την κ. Βάγια στο τηλ. 69 84 26 65 80

Θα χαρώ να σας συναντήσω και να ανταλλάξουμε απόψεις για τη γεωργία και τις προοπτικές της. 

Μυκόρριζες και Φυτώρια στην Ελλάδα 

Του Γεωργίου Α. Δαουτοπούλου, Καθηγητή Γεωπονίας ΑΠΘ 

Από την εποχή που γνώρισα τις μυκόρριζες, πριν από 10 περίπου χρόνια, τόνιζα στις ομιλίες μου και στα γραπτά μου την ανάγκη να υιοθετηθούν από τα φυτώρια και όταν ο παραγωγός παραλαμβάνει τα δένδρα του για φύτευση, να έχουν ήδη μπολιαστεί με τη μυκόρριζα.

Αυτός είναι ο πιο φθηνός τρόπος εμβολιασμού (μερικά σεντς ανά δένδρο) και η καλύτερη πρακτική για να βοηθήσει το φυτό να ξεπεράσει το σοκ της μεταφύτευσης. Δυστυχώς, η συντριπτική πλειοψηφία των φυτωρίων αγνοεί αυτό το θείο δώρο της φύσης και συνεχίζει να παράγει τα φυτά του με τον κλασσικό τρόπο. Μάλιστα, πολλοί φυτωριούχοι τα φορτσάρουν με λιπάσματα και διαλαλούν την ποιότητα των φυτών τους δείχνοντας το μπόι τους, όπως μου έδειχνε ένας φυτωριούχος στην πρόσφατη έκθεση της AGROTIKA. Όταν του ζήτησα να δω το ριζικό σύστημα, για να δω αν είναι πλούσιο, αρνήθηκε να μου το δείξει προφασιζόμενος αστείες δικαιολογίες.

Ένοιωσα λοιπόν ιδιαίτερη χαρά όταν πληροφορήθηκα ότι τα φυτώρια με την επωνυμία RHODOLAND που είναι εγκατεστημένα στη Ροδιά Αιγιαλείας στο Αίγιο όχι μόνο χρησιμοποιούν τη μυκόρριζα εμβολιάζοντας τα φυτά τους κατά τη διαδικασία της αναπαραγωγής, αλλά και την αναπαράγουν οι ίδιοι. Τα φυτώρια διευθύνονται από τους συναδέλφους Γεωπόνους Ζαφειρόπουλο Βασίλη και Βαρδάκη Στέλλα, τηλ. 69 44 64 80 84 www.rhodoland.gr   info@rhodoland.gr .

Τα όσα γράφω εδώ δεν αποτελούν εμπορική διαφήμιση, αλλά ηθικά και ακαδημαϊκά επιβεβλημένη ενημέρωση των ενδιαφερομένων παραγωγών και κίνητρο για άλλους φυτωριούχους να τους μιμηθούν και να φιλοξενηθούν σε αυτό το χώρο. Ελπίζω σύντομα να προχωρήσουν και στην αναπαραγωγή πολύ περισσότερων καρποφόρων δένδρων. 

Από την πρώτη επίσκεψη… 

Γεωργίου Α. Δαουτοπούλου 

Θετικά ήταν τα αποτελέσματα της πρώτης επίσκεψης. Έγινε το χειμερινό κλάδεμα (αρκετά αργά λόγω άλλων απασχολήσεων) και απομακρύνθηκαν μερικά δένδρα. Την άνοιξη θα αριθμηθούν με καρτελάκια όλα τα δένδρα και θα αρχίσουμε να κρατάμε στοιχεία σε ατομικό επίπεδο για την αξιολόγησή τους.

Στην αρχική φύτευση σκόπιμα εγκαταστήσαμε περισσότερα δένδρα με προοπτική να απομακρύνουμε τα ενδιάμεσα στα 15 χρόνια. Ήδη έφθασε το πλήρωμα του χρόνου και μια και τα φυτά είναι διαφορετικά το ένα από το άλλο, πρέπει να αποφασίσουμε με κάποια κριτήρια ποια θα απομακρύνουμε τα επόμενα 2 έτη. Η βαρύτητα των κριτηρίων είναι ένα σοβαρό πρόβλημα. Αν για παράδειγμα ακολουθήσουμε το κριτήριο της αγοράς που θέλει την ψίχα να απομακρύνεται εύκολα από το κέλυφος, μήπως χάνουμε σε κάποια ωφέλιμα χαρακτηριστικά που είναι πολύ πιο πλούσια σε καρύδια με τέτοιο χαρακτηριστικό; Αν είχαμε τη δυνατότητα να προσδιορίζουμε εύκολα τα ωφέλιμα χαρακτηριστικά αυτό έπρεπε να είναι το κύριο κριτήριο επιλογής των δένδρων που πρέπει να παραμείνουν στο κτήμα. Άλλα εξίσου σπουδαία κριτήρια είναι η αντοχή στις διάφορες ασθένειες και εχθρούς.

Το κλάδεμα πάντως μας έδωσε μεγάλο όγκο σε κλαδιά που θα τα μετατρέψουμε σε κάρβουνο με μια διάταξη που παράγει 200 περίπου λίτρα κάρβουνου σε κάθε φουρνιά. Περιμένουμε να στεγνώσουν και το καλοκαίρι θα κάνουμε την παραγωγή του κάρβουνου δοκιμάζοντας διάφορες διατάξεις.

Αν αποδειχθεί η μεγάλη συμβολή του κάρβουνου στη βελτίωση της γονιμότητας του οπωρώνα, στις δενδρώδεις καλλιέργειες θα έχουμε το μεγάλο πλεονέκτημα να μετατρέπουμε τα κλαδέματα σε κάρβουνο και σταδιακά να εμπλουτίζουμε το χωράφι με οργανική ουσία η οποία δεν θα αποικοδομείται και θα διατηρεί τη γονιμότητα του εδάφους με μηδαμινή προσθήκη λιπαντικών στοιχείων.

Ταυτόχρονα ο Βασίλης με τον Μάκη ετοίμασαν ένα μηχάνημα για να αλέθουμε το κάρβουνο που έφερνα από τα απορρίμματα της συσκευασίας του κάρβουνου που μου παραχωρούσε ο Γιώργος από το μαγαζί του. Στη διάρκεια της λειτουργίας κάναμε αλλαγές και φθάσαμε στο σημείο να ελαχιστοποιήσουμε την παραγόμενη καρβουνόσκονη. Το υλικό όμως που παράγεται θέλει περισσότερο θρυμματισμό. Ήδη έχουμε παράγει 3 κυβικά κάρβουνου και στην επόμενη επίσκεψη τον επόμενο μήνα θα δοκιμάσουμε να θρυμματίσουμε και πάλι το υλικό ώστε οι κόκκοι του να έχουν το μέγεθος ψιλής ή τουλάχιστον χοντρής άμμου.

Με το υλικό που παράξαμε γεμίσαμε ένα σιλό 2000 λίτρων μαζί με φυτικά υλικά, κομπόστα και γαιοσκώληκες για να αρχίσει ο εμπλουτισμός του σε μικροοργανισμούς. Θα το αφήσουμε 3 τουλάχιστον μήνες και στη συνέχεια θα ξεκινήσουμε πειράματα με την καλλιέργεια λαχανικών σε γλάστρες. 

Ένα Δίλημμα 

Του Γεωργίου Α. Δαουτοπούλου 

Η πρόσφατη επίσκεψη στο κτήμα της Καστοριάς αποκάλυψε την άφιξη τυφλοπόντικων. Ήταν η πρώτη φορά που τους έβλεπα ή ορθότερα έβλεπα τα ίχνη της παρουσίας τους, μετά από 15 και πλέον έτη από τότε που ανέλαβα τη διαχείριση του κτήματος.

Πως έγινε λοιπόν και έφτασαν στο κτήμα; Τι τους προσέλκυσε; Μου κάνουν ζημιά ή είναι χρήσιμοι; Είναι μερικά από τα ερωτήματα που με προβληματίζουν και στα οποία θα προσπαθήσω να απαντήσω, αλλά δέχομαι και γνώμες από τους αναγνώστες μου.

Νομίζω πως τους έφερε στο κτήμα η άφθονη παρουσία γαιοσκωλήκων που όπως έχω σημειώσει και σε άλλα άρθρα, όσο το κτήμα καλλιεργούνταν με σιτηρά (για 40 και πλέον έτη, πριν το αναλάβω) οι γαιοσκώληκες απλά δεν υπήρχαν. Η κατάργηση των οργωμάτων, της χρήσης λιπασμάτων και κυρίως φυτοφαρμάκων και ζιζανιοκτόνων σε συνδυασμό με τη διατήρηση φυσικού χλοοτάπητα ο οποίος κόβονταν και αφήνονταν να σαπίσει επί τόπου, επανέφερε τους πληθυσμούς των γαιοσκωλήκων και όπως φαίνεται έφεραν με τη σειρά τους και τους τυφλοπόντικες για τους οποίους οι γαιοσκώληκες αποτελούν εκλεκτή τροφή.

Τώρα εμφανίζονται σε 2 σημεία του κτήματος που απέχουν 100 περίπου μέτρα μεταξύ τους και σε κάθε επίσκεψη θα χαρτογραφώ την έκταση της παρουσίας τους.

Μου κάνουν ή όχι ζημιά είναι ένα άλλο ερώτημα. Οι υπόγειες στοές που διανοίγουν σε ένα χωράφι που θεωρείται βαρύ είναι μια πολύ καλή βοήθεια μια και χωρίς έξοδα έχω ένα δωρεάν όργωμα, αλλά κυρίως έναν εύκολο και αποτελεσματικό τρόπο για τον αερισμό και την είσοδο του νερού της βροχής σε βαθύτερα στρώματα του εδάφους. Ναι αλλά αυτό το πληρώνω με τον αφανισμό των γαιοσκωλήκων που είναι τόσο ευεργετικοί για την αύξηση της γονιμότητας του εδάφους.

Τι πρέπει να κάνω; Ιδού η απορία.